Kaikōrero: He rite tonu te tuku me te whakahoki o te tēnehi ki te tuku me te whakahoki o te kōrero i waenganui i te pakeke me te tamaiti.

Ko te mea tuatahi hei ako, he wā anō ki te kōrero, he wā anō ki te whakarongo.

Mā te memene o ngā pāpāringa, mā te hā o te reo, mā te tuku wā mōna e kōrero, e whai wā ai te pēpi ki te urupare (ā-kokō, ā-kupu, ā-reo tinana rānei).

Pēpi: (E whakatatangi ana i te rarā.)

Māmā: Pīwari e, e whakatatangi ana koe i tō rarā?

Pēpi: (E titiro ana ki te whaea) Aaa (ka korikori te tinana me ngā ringaringa, ka whakakakapa i te rarā).

Māmā: He pai ki a koe te whakakakapa i tēnā rarā, nē rā?

Pēpi: (Taro ake ka mimingo ngā pāpāringa, ka whanawhana, ka korikori, ka whakakakapa i te rarā.)

Māmā: Kei te rongo koe i te tatangi o te rarā?

Pēpi: Aaaa, paaaa (kei te whakakakapa tonu i te rarā).

Māmā: (E katakata ana) Āe, he tangi hātakēhi nē rā?

Pēpi: (E katakata ana kei te whakakakapa tonu i te rarā.)

Kaikōrero: He rawe te pānui pukapuka me te kōrero pakiwaitara hei whakangahau i te tamaiti, mā reira e ako ai i ngā mea hou - he kupu, he manawataki, he whakaaro - i a ia e noho mauritau ana i te taha o ōna pākeke.

Te kōtiro: He aha tētahi kōrero e Kui?

Te kuia: Āe, ka kōrero mō te reme i tiakina e au i a au e tamariki ana?

Te kōtiro: He kōtiro pēnei i a au nei?

Te kuia: Āe, i taua wā, he rite tonu au ki a koe! Arā, kei roto i tērā whakaahua, ko au tērā kei mua

Te kōtiro: Ko wai mā ērā?

Te kuia: Ko tōku tungāne rātou ko ōku teina. Arā he koromikomiko ōku makawe, pēnei i ōu nei!

Te kōtiro: Ko koe tērā, e Kui?

Te kuia: Āe rā, ira taku reme! I a au e tamariki ana he tino nui te mahi pāmu. Ko tāku āwhina he tiaki i ngā kararehe.

Te kōtiro: Ko ēhea kararehe? He hōiho tō koutou? He kau?

Te kuia: He hōiho ō mātou, he kau ā mātou, he kurī, he heihei, he hipi maha rawa. Heoi anō ko taku reme, taku tino. Ko tāku mahi he whāngai i a ia ki te pātara pēpi. I tōna kitenga mai i ahau, ka tere te oma ki te taiapa, ā, ka tangi tae noa ki tāku taenga rawa atu ki a ia.

Kaikōrero: Kei kawe i ngā kaupapa huhua o te kāinga, i ngā pakiwaitara, i ngā rotarota, i ngā waiata. Rangiwhāwhā nei te mōhiotia ki ngā hua papai mā te tamaiti reorua, reomaha rānei.

Te whaea: I te whakaaro au mō tō tātou rā i tērā Rātapu; he tino pai, nē rā?

Te tamaiti: Āe, he rawe.

Te whaea: He aha te mea pai rawa atu ki a koe?

Te tamaiti: Mmm, he tākaro ki te taha o te whānau, he awhiawhi i a Kui.

Te whaea: I tino pai ki ahau te mātakitaki i a koutou ko ō whanaunga e tākaro ana, e katakata ana, e mahi ngahau ana!

Te tamaiti: Me te pai hoki o te mātakitaki i te kai e unuhia ana i te umu; kātahi rā te kakara pai!

Te whaea: Me te reka hoki, nē!

Te tamaiti: Āe rā, ko te kai, ko te tākaro, ko te awhiawhi ngā mea pai rawa atu.

Kaikōrero: Mā te tākaro ā-kupu, ā-oro hoki e ako ai te tamaiti ki te raweke i ngā oro o te reo ā-waha, ka pakari ai ngā pūkenga pānui pukapuka. He pai ki te tamaiti ngā āhuatanga whakakatakata, ngā reo hātakēhi, ngā kupu nenekara, ngā rotarota. Ko tā te rāwekeweke kupu, oro hoki i roto i ngā kōrero paki, i ngā waiata, i ngā rotarota, he whakangahau i te tamaiti i a ia e ako ana ki te kōrero.

Te koroua: Ka kuhu kākahu e tika ana ki te puta ki waho. Kei te heke tonu te ua, nā reira me mahana ngā kākahu, nē rā.

Te tama: Kuhu koti.

Te koroua: Ka pai rā - ko tō ringaringa ki konei (kuuukuhuna). Tēnei ringa hoki (kuuukuhuna). Ināianei ko te nihokati - kakati-kakati-kakati!

Te tama: Kakati-kakati-kakati.

Te koroua: Ko ngā kamupūtu ināianei, ko tētahi waewae (kuuukuhuna), ko tētahi atu waewae (kuuukuhuna)!

Te tama: (E kata ana.)

Te koroua: Ka pai, kua mahana; kua rite ki te puta ki waho - ka kimihia tētahi hōpua wai hei pekepeke mā tāua - paratā, paratī, paratō!

Te tama: Paratītī!

Te koroua: (E waiata ana) Ka haututū haere tāua e. Paratata, paratiti, paratoto e! Paratā, paratī, paratō e!

Te tama: (E waiata ana) Paratā, paratī, paratō e!

Te koroua: Huakina te kūaha, kua haere tāua!

Kaikōrero: Ki te āta whiriwhiri koe i ō kupu ake, ka whānui haere, ka hōhonu haere te papakupu a tō tamaiti. Mā te āta whakamārama i ngā āhuatanga o tōna ao, e pakari haere ai te reo me te papakupu a tō tamaiti. Tukuna kia kōrero tō tamaiti mō ngā kaupapa e pai ai ki a ia, hei kaupapa kōrero mā kōrua.

Te tamaiti: (E tohu ana) Titiro!

Pāpā: Te maha hoki o ngā tūī, nē rā; he aha rā tā rātou mahi.

Te tamaiti: He tākaro pea.

Pāpā: Mmm, te āhua nei he mahi ngahau nē? Te hoihoi hoki!

Te tamaiti: Hoihoi!

Pāpā: Āe, te hoihoi hoki, me kī he manu tātākī!

Te tamaiti: Titiro, he pīpī.

Pāpā: He pīwakawaka pea; tōna tino iti, nē? Ki te taha o te tūī, e kitea ai tōna mahake.

Te tamaiti: Mahake. He ātaahua; ko te pīwakawaka taku tino.

Pāpā: Āe, he tika tāu, ko tāna pītakataka te mea pai ki a au. Me te kakama o te haere.